Khoảng sáng của kinh doanh đa cấp

Vào năm 1990, kinh doanh đa cấp (KDĐC) đã lần đầu tiên được nhận định là phương thức tiếp cận người tiêu dùng hữu hiệu nhất những năm 90 trên tạp chí “Business” – một tạp chí kinh doanh hàng đầu của Mỹ. Cho đến ngày nay, người ta vẫn không thể phủ nhận đây là một ngành kinh doanh hiệu quả và nhiều triển vọng. Thay đổi lớn về thương mại Thế kỷ 21 chứng kiến sự thay đổi mạnh mẽ trong thói quen mua hàng của người tiêu dùng. Thay vì đi siêu thị hay đến tận các cửa hàng mua sắm theo kiểu truyền thống, giờ đây họ đang dần chuyển sang mua sắm qua internet, qua catalogue, qua tivi... Và KDĐC với mô hình kinh doanh MLM (Multi Level Marketing ) đang ngày càng đóng vai trò lớn trong sự thay đổi này. KDĐC giúp các doanh nghiệp tiết kiệm chi phí quảng cáo, thuê mặt bằng, kho bãi, vận chuyển... Đồng thời, nó còn là một phương thức tiếp cận khách hàng hiệu quả trong thời buổi người tiêu dùng vô cùng bận rộn hiện nay. Vì vậy, cũng thật dễ hiểu khi mức tăng trưởng của ngành kinh doanh bán lẻ truyền thống ở Mỹ chỉ đạt 3% mỗi năm, thì kinh doanh theo catalogue và gửi thư chào hàng trực tiếp là 7% mỗi năm và doanh số của ngành KDĐC đạt tốc độ đáng kinh ngạc: 20-30% mỗi năm. Hiện nay, khi mà nạn thất nghiệp đang là một vấn đề của toàn cầu thì ngành KDĐC đã chứng tỏ mình như một giải pháp việc làm nhiều ưu điểm. Trong thập niên vừa qua, sau những đợt sáp nhập, chuyển nhượng, giảm biên chế, đóng cửa của các tập đoàn thì hàng triệu người trên thế giới đã mất việc hoặc phải chuyển sang làm việc tạm thời, bán thời gian. Thêm vào đó, hàng loạt người khác phải chịu sự đào thải bởi sự phát triển của khoa học kỹ thuật, công nghệ và tự động hóa ở các công ty, tập đoàn lớn thì KDĐC đang trở thành mảnh đất “dụng võ” cho những bộ phận nhân lực này. Theo thống kê của WFDSA (Liên đoàn Bán hàng trực tiếp thế giới) năm 2010 thì tổng số người tham gia trong ngành KDĐC trên thế giới đã lên tới hơn 75 triệu người. Cung cấp hàng hóa chất lượng cao cho xã hội Hiện nay, KDĐC đang phát triển mạnh ở 125 nước trên khắp các châu lục, với hơn 30.000 công ty lớn đã áp dụng phân phối hàng hóa theo mô hình MLM. Các công ty KDĐC phân phối rất nhiều các mặt hàng khác nhau như: thời trang, đồ trang sức, sản phẩm vệ sinh gia đình, sản phẩm dinh dưỡng, hóa mỹ phẩm... Hầu hết các sản phẩm của các công ty KDĐC lớn và nổi tiếng hiện nay đều có nguồn gốc hữu cơ, được thử nghiệm lâm sàng, được cấp bằng sáng chế và kiểm nghiệm. Có thể điểm qua như các sản phẩm dinh dưỡng Herbalife hay Nutrilite của Amway, hay các sản phẩm nước uống dinh dưỡng Tahitian Noni có nguồn gốc từ trái Noni (trái nhàu) của vùng đất giàu khoáng chất ở quần đảo Tahiti (thuộc Pháp), cho đến các sản phẩm chăm sóc da có nguồn gốc từ thiên nhiên như Avon Naturals của Avon hay Pure Nature của Oriflame. Hầu hết mọi người thường nghĩ rằng các hàng hóa của các công ty KDĐC là đắt đỏ, nhưng thực tế nó tương xứng với chất lượng sản phẩm, thậm chí giá cả còn cạnh tranh hơn vì không tốn chi phí cho quảng cáo. Ví dụ như thương hiệu thời trang Sophie Paris có một đội ngũ những nhà thiết kế chuyên nghiệp thường xuyên tham dự những buổi trình diễn thời trang ở Châu Âu để luôn bắt kịp các xu hướng thời trang mới nhất của quốc tế, do đó Sophie Paris mang đến các mặt hàng thời trang phong cách Pháp với giá cả phải chăng hơn rất nhiều. KDĐC đã góp phần tạo ra cơ hội việc làm cũng như cơ hội sử dụng các sản phẩm chất lượng cao mà giá cả “mềm” hơn, phù hợp hơn với người tiêu dùng. Ngành kinh doanh của trí tuệ và nghệ thuật KDĐC áp dụng hình thức MLM, do đó đòi hỏi rất nhiều kĩ năng và nghệ thuật kinh doanh như tập hợp số đông, tạo dựng các mối quan hệ, kỹ năng diễn thuyết, thuyết phục... Nó đòi hỏi những người lãnh đạo ở tuyến trên phải làm sao hỗ trợ tốt nhất cho người tham gia ở tuyến dưới, có chiến lược tiếp cận đến khách hàng sau cùng... Để giúp người tham gia thực hiện công việc hiệu quả, các công ty KDĐC luôn phải đào tạo cho người tham gia những kỹ năng chuyên nghiệp về bán hàng, kiến thức sản phẩm cũng như các quy định, quy chuẩn về đạo đức và pháp luật. Theo số liệu của tạp chí “Success”, mỗi tháng trên toàn thế giới lại có hơn 100 ngàn người mới gia nhập ngành KDĐC. Một trong những nguyên nhân chủ yếu dẫn đến sự phát triển nhanh chóng của ngành KDĐC chính là dịch vụ mà ngành này cung cấp cho khách hàng. Việc phân phối trực tiếp tạo điều kiện cho khách hàng mua sản phẩm ngay tại nhà. Đồng thời, khách hàng còn nhận được những thông tin tư vấn chi tiết về cách sử dụng sản phẩm mà họ đặt mua, có thể kiểm tra các sản phẩm chào bán. Vậy điều gì đang cản trở mô hình kinh doanh ưu việt này? Mời độc giả theo dõi bài viết trong số tới. -------------------- * Ghi chú: Chuyên mục được tư vấn bởi Ủy ban Bán hàng trực tiếp thuộc AmCham Việt Nam tại TP.HCM Thanh Niên